A d @ b- Biyoloji Sitesi

VİTAMİNLER

Öncelikle vitaminler hakkında bazı gerekli bilgiler verelim ve daha sonra da vitaminler tablosunu inceleyelim.

Vitaminlerin Yapısı, Özellikleri ve Görevleri
►Vitaminler yapılarında karbon(C), hidrojen(H) ve oksijen(O) bulunduran organik bileşiklerdir. Bazılarında azot(N), kükürt(S) ve fosfor(P) da bulunur.
►Düzenleyici ve direnç verici özellikleri vardır.
►Enerji veremezler ve hücrenin yapısına katılmazlar. Küçük oldukları için sindirilmeden kana karışırlar.
►Enzimler konusunda göreceğimiz enzimlerin bir parçası olan kohenzimlerin yapısına katılabilirler.
►Bitkiler ihtiyaç duydukları vitaminleri sentezleyebilir; fakat hayvanlar dışardan alırlar. İnsanlarda ise A ve D vitaminleri sentezlenebilir. Ve bazı simbiyotik bakteriler de B ve K vitaminleri üretebilirler.
►Hastalıklara karşı canlıyı korur.
►Polimerleri yoktur.
►Bazı vitaminlerin öncü maddeleri (provitamin) vücutta esas vitamine dönüşebilirler. Örnek: Provitamin D güneş ışığı ile D vitaminine dönüşebilir.
►Vitaminler bazı durumlarda çok kolay etkilenip bozulabilir.
Örneğin A,B,E,K vitaminleri ışıktan; C,E vitaminleri demir ve bakırdan; A,C,D,E vitaminleri ise oksijenden etkilenirler.

⇒Vitaminleri suda çözünenler ve yağda çözünenler olarak iki gruba ayrımak mümkündür.

Suda Çözünenler                                     Yağda Çözünenler
(B ve C vitaminleri)                                 (A,D,E,K vitaminleri)
Günlük alınmalıdır çünkü; Fazlası karaciğerde depolanır.
Fazla alınırsa depo edilemez.               Bu yüzden eksiklikleri geç görülür.
İdrar veya terle atılır. Alınmazsa gece körlüğü ve kan
Eksikliğinde beriberi, pellagra hastalıkları gibi şeyler görülebilir.
gibi hastalıklar görülür.

Vitamin Tablosu
	Bulunduğu Besinler	Faydaları	Eksiklik Belirtileri	Günlük İhtiyaç
A	Karaciğer Yağsız Et Süt Tereyağı Yumurta Yeşil Sebzeler	Vücutta bulunan örtücü yüzeylerin mikroplardan korunması ve normal çalışmasını sağlar. Kemik gelişimi ve üremeye yardımcıdır. Gözün ışık durumuna göre ayarlanmasını sağlar. Vücudun hastalıklara karşı korunmasında yardımcıdır.Özellikle sağlıklı cilt, gür saç, sağlıklı diş ve diş etlerinde çok önemlidir.	Gece körlüğü Kemik ve diş gelişiminde gerilik Böbrek bozuklukları Deride pullanma ve kuruma Vücut direncinin azalmasıdır.	Erkek 1.1 mg Kadın 0.8 mg
B1 (Tiyamin)	Pirinç Mısır Yulaf Darı Çavdar Mantar Bira Mayası	Besin maddelerinin özellikle karbonhidratların vücutta enerjiye çevrilmeleri için gereklidir. Ayrıca, kalp, sinir sistemi ve kasların normal fonksiyonu için de gereklidir.	İştah azalması Yorgunluk Kusma, baş dönmesi Sindirim sistemi bozuklukları Kalp yetmezliği	Erkek 1,4 mg. Kadın 1,0 mg.
B2 (Riboflamin)	Peynir Süt Yoğurt Yeşil Sebzeler	Vücutta bazı enzimlerin yapısında bulunur, enerji metabolizmasında rol alır. Cildi korur Yaraların iyileşmesini destekler. Görme duyusu için önemli rol oynar	Görme bozukluğu Deride yaralar(özellikle dudaklar, burun, ve göz kenarlarında) Sinir sistemi bozuklukları Kansızlık	Erkek 1.7 mg Kadın 1.5 mg
B6 (Pridoksin)	Kümes hayvanları Sığır ve Koyun Eti Karaciğer Yumurta Süt	Protein,yağ ve karbonhidrat metabolizmasında, hemoglobin yapımı ve çeşitli tepkimlerde yardımcı enzim olarak rol alır. Albüminin özümsemesini aktifleştirir, gelişmede önemli rol oynar, bu yüzden hamileler için önemlidir.	Deride yaralar Kansızlık Havaleler	Erkek 1.8 mg Kadın 1.6 mg
D	Balıkyağı Süt Tereyağı	Kuvvetli diş ve kemikler için bire bir. Bağşıklık sistemini güçlendirir.
E	Buğday, Pirinç, Mısır, Darı, Çavdar Yerfıstığı, Kabak çekirdeği, Badem, Susam, Ceviz Zeytinyağı, Ayçiçek yağı, Mısırözü yağı, Pamukyağı Yeşil Sebzeler	Hücre yıpranmasını ve yaşlanmayı yavaşlatır.		Erkek 12 mg Kadın 12 mg
B12 (Kobalamin)	Karaciğer Et Yumurta	Kırmızı kan hücrelerinin ve kemik iliğinin oluşumu için gereklidir.		Erkek 3 µg Kadın 3 µg
C	Portakal Mandalina Greyfurt Limon Havuç Çilek Kavun Yeşil Biber Beyaz ve Kırmızı lahana Maydanoz Kuşburnu Yeşil Sebzeler	Bağışıklık sistemini destekler. Kemiklerin, dişlerin sağlıklı kalmasına yardımcıdır.		Erkek 75 mg Kadın 75 mg
B3 (Niacin) (PP)		Protein, yağ ve karbonhidrat metabolizmasında yer alır. Kalp fonksiyonları ve merkezi sinir sistemi için önemlidir.	· Sindirim sistemi bozuklukları · Sinir sistemi bozuklukları (unutkanlık, bunama) · Deride yaralar oluşur.	Erkek 18 mg Kadın 15 mg
K	Et Karaciğer Domates Kabak Karnıbahar Ispanak	Kan pıhtılaşmasını düzenleyici olarak yararlıdır.
B9 (Folik Asit)		Albüminin özümsemesini aktifleştirir. Hücre oluşumu ve yenilenmesi için gereklidir.Özellikle de kan hücrelerinin.		Erkek 150 µg Kadın 150 µg
B5 (Panto tenasit)		Yağ, karbonhidrat ve amino asitlerin indirgenmesinde rol oynar. Cilt problemleri için tavsiye edilir.		Erkek 6 mg Kadın 6 mg
B7 (Biotin)		Yağların ve karbonhidratların özümlenmesi sırasında köprü görevini görür Cildi ve saçları güzelleştirir. Saç, tırnak, sinir ve sindirim sistemini güçlendirir.		Erkek 100 µg Kadın 100 µg